واسطه گری و دلالی در تبلیغات آسیب های جدی به کیفیت تبلیغ می رساند
مقدمه: … متاسفانه در کشورمان در برخی از شرکتهای تبلیغاتی ما شاهد پدیده بسیار عجیبی هستیم که آسیب های شدیدی را به ساخت تبلیغ وارد می نماید و آن عبارت است از واسطه گری برخی افراد یا شرکت ها در زمینه اخذ سفارش ساخت تبلیغ برای تولید کننده یا شرکت های خدماتی … این دیگر از عجایب است که تبلیغی ساخته می شود که سازنده آن اصلا نمی داند که دقیقا کالا چیست و ویزگی های آن کدام است و تنها بر اساس ذهنیات خود و گفته ها و سفارشها و توصیح های واسطه عمل می نماید و به عبارتی در تاریکی مطلق چیزی را به تصویر می کشد که خود نمی داند چیست… (دکتر محمود محمدیان – آسیب شناسی تبلیغات در ایران – صفحه 65)
واسطه گری و دلالی در تبلیغاتی با طعم هیجان و تفریحات سالم
همانطور که جناب دکتر محمدیان عزیز حدود سالها پیش اشاره فرمودند، دلالی در تبلیغات ادامه دارد و ابعاد آن گسترده تر نیز شده است. افزایش حجم رسانه ها در فضای آفلاین و آنلاین، ورود بیشتر تبلیغات در فضای ورزش و سرگرمی ، گسترش بی رویه شبکه های ماهواره ای، و درنهایت مدیاهای رو به گسترش دیجیتال، گردش نقدینگی را در این صنعت افزایش داده است و بالطبع این مساله واسطه ها را بیش از پیش به این صنف متمایل کرده است.
گاهی خوش صحبتی، خوش پوشی ، ماشین های آنچنانی، مدیر دفترهای با روابط عمومی بالا! ، متاسفانه به معیارهای مشاوران خوب ( شما بخوانید واسطه ها) تبدیل شده است. کسانی که تنها در فکر کمیسیون های خود از بده بستان های تبلیغاتی هستند و شاید به تنها چیزی که نمی اندیشند و البته نمی توانند بیندیشند، میزان اثر بخشی تبلیغات است.
یک خاطره تکان دهنده!
خاطرم هست، مدیر بازاریابی یک برند مواد غذایی که انسان شریف و متعهدی است با من تماس گرفت و درخواست استعلام پروژه ای را داشت. پس از ارائه استعلام ایشان با من تماس گرفتند و از قیمت های ارائه شده متعجب بودند. قیمت مناسب ما را به نسبت آژانسی دیگر که قبل از تشریف فرمایی ایشان این خدمات را به شرکت شان ارائه می کرد، را دلیلی بر اشتباه محاسباتی ما می دانست.
به ایشان عرض کردم خودتان را اذیت نکنید، قیمت ما کاملا درست است اما حضرتعالی نمی توانید کار را از ایشان بگیرید. زیرا آن مجموعه، از مدیرمالی و حسابدار گرفته تا عزیزی که زیر بینی مدیرعامل شرکت شما سمت دارد را با ارائه تفریحات سالم! ( شما بخوانید دورهمی در منزل دوم ایشان و سرگرمی در حد بازی گل یا پوچ) نمک گیر کرده است. بنابراین امکان کنترل قیمت یا حتی کیفیت کارهای مختلف در این زمینه در شرکت شما وجود ندارد!
پروژه تبلیغاتی به عنوان پورسانت و پیشکش
از این واسطه های داخل شرکتی که بگذریم، متاسفانه سالهاست که افرادی بظاهر متشخص درحال جابجایی پروژه های تبلیغاتی خرد و کلان هستند. حتی گاهی مشاهده کرده ام که در قبال اخذ وام یا امتیازی مدیرعامل شرکت، پروژه تبلیغاتی شرکت را به عنوان پاداش به واسطه محترم پیش کش کرده است.
شاید هر چند روز یک بار در اخبار ورزشی می خوانیم فلان آقا، برای فلان تیم رنگی، اسپانسر چندین و چند میلیاردی می آورد. اگر فکر کنیم این آقا دلش برای تیم سوخته است یا اندک دانشی در زمینه تبلیغات اسپانسری یا میزان و نحوه اثربخشی آن دارد، ساده لوحی است.
عده دیگری از دوستان هم هستند که به این شغل علاقه دارند، مقداری (حال کم یا زیاد) بضاعت مالی دارند و بخاطر کشش های این کار و اینکه شنیده اند از این کسب و کار می توان پول خوبی درآورد، شرکت تبلیغاتی زده اند. متاسفانه این قشر شاید اخلاق مدار باشند، اما بی سوادند. سواد حتما و لزوما فارغ التحصیلی از رشته مرتبط با بازاریابی یا تبلیغات یا داشتن مدارک آکادمیک نیست، بلکه تعریف حداقلی از سواد امروز، داشتن دانش، مهارت و تجربه است.
اشتیاق، صرفه جویی ، شکست برنامه ی تبلیغاتی
گاهی مشتریان تبلیغات به خاطر اینکه حضور در پروسه تهیه تبلیغات جاذبه دارد یا به جهت دلزدگی از مشاورانی که شرحشان در بالارفت، بجای همکاری با مشاوران حرفه ای، اشتباه مهلکی انجام می دهند و کنترل اجرای جزئیات برنامه های تبلیغاتی را بدست می گیرند، آن هم در شرایطی که بخش بازاریابی و تبلیغات پیشرفته ای در سازمان ندارند. همکاری مستقیم با کارگردان هنری برای ساخت تیزر، همکاری با طراحان گرافیک، ارائه سفارش تبلیغات دیجیتال، مذاکره برای خرید رسانه با رسانه دارها مسیر شکست تبلیغاتی و سقوط نام تجاری را به سرعت فراهم می سازد. فاجعه جایی به اوج می رسد که گاهی به دلیل اشتغال در رشته هنری مشابه ، سفارش دهنده خود را در مقام سازنده یا تصمیم گیرنده متخصص می بیند.
اینکه سفارش دهنده تبلیغات باید در همه مراحل انجام کمپین های تبلیغاتی حضور پررنگ داشته باشد کاملا بدیهی و حتی یکی از پایه های موفقیت آن است اما اینکه وظایف مشتری، مشاور و هریک از پیمانکاران چیست، موضوع پاراگراف های فوق است.