تفاوت تبلیغات ایرانی و خارجی قسمت اول واسطه های پول دوست!

تفاوت تبلیغات ایرانی و خارجی از منظر جامعه شناسی ایرانی

مقدمه ای بر تفاوت تبلیغات ایرانی و خارجی :  بسیاری از نزدیکان و دانشپذیران عزیزی که در دوره های مختلف در خدمتشان هستم، از من خرده می گیرند، که شما تبلیغات ایرانی را یکسره نقد  و گاهی تخریب می کنی و تبلیغات خارجی را ستایش می کنی و این روش صحیح نیست. همیشه این دوستان به من توصیه می کنند که از زاویه و منظر بهتری به تبلیغات ایرانی نگاه کنم.

واقعیت این است که هرقدر که سعی کردم با استفاده از عینک خوش بینی که این عزیزان، همکاران و گاهی کاربران کانال رادیو ، برایم تجویز کردند، تا بتوانم عرصه های زیباتری از تبلیغات ایرانی، ببینم، توفیقی زیادی نداشتم.

از دید من برخی مسائل در صنعت تبلیغات ایران نهادینه شده است که باعث فاصله زیاد ما با کشورهای مترقی شده است و اساس تفاوت تبلیغات ایرانی و خارجی ( کشورهای توسعه یافته ) در همین موضوعات است که در چهار نوشته جداگانه به آن خواهم پرداخت.

واسطه گری و رانت
لابی گری و دلالی مساله ای است که به صورت افراطی دامنگیر صنعت تبلیغات ایران شده است و در پروژه های بزرگ به جز برخی استثنائات، این دلالان هستند که شرکت تبلیغاتی را انتخاب می کنند. همانطور که در نوشته ای دیگر نیز به این مساله اشاره کردم، گاهی دلالان پا را از تعیین شرکت تبلیغاتی مجری پروژه فراتر می گذارند و خودشان به صورت آشکار یا پنهان در مصدر انجام یک پروژه تبلیغاتی می نشینند و برای آن پروژه تبلیغاتی نقشه راه و برنامه اجرایی تدوین می کنند.

بیشتر بخوانید: معماری برند

این واسطه از آنجا که تنها به سود خودشان فکر می کنند، با هزینه کردن بودجه تبلیغاتی در جاهایی که سود بیشتری برای خودشان دارد، فاجعه به بار می آورند.حتی این رویکرد مخرب به حدی گستاخانه توسط این واسطه ها اجرا می شود که آنها نگرانی در تفاوت های میان تبلیغات فاجعه باری که خودشان درست می کنند با تبلیغاتی که در گذشته از یک کانال نسبتا درست و مطلوب تولید شده است ندارند.

اگر تبلیغات یک شرکت در سال یا فصل جدید به ناگاه دچار افت شدید کیفیت شد، احتمالا پای یک واسطه یا یک مدیر جدید همه چیز دان،درمیان است!

این واسطه ها که متاسفانه حتی در ساختار داخلی شرکت ها و سازمان های سفارش دهنده تبلیغات مثل بخش تبلیغات، روابط عمومی یا بازاریابی و گاهی تدارکات حضور دارند، با انجام هر پروژه تبلیغاتی مخالفند، مگر اینکه از کانال آنها و از طریق افراد و شرکت های مورد تایید آنها انجام پذیرد و اثربخشی برنامه های تبلیغاتی آخرین چیزی است که به آن می اندیشند.

و اگر به صورت استثنایی یک پروژه تبلیغاتی از مسیر مورد تایید آنها در حال انجام باشد، با چنان استادی و ظرافتی در مسیر آن سنگ اندازی می کنند، که پیمانکار تبلیغاتی نگون بخت، پس از تسلیم شدن در یک جنگ نابرابر و فرسایشی ناچار به کنار کشیدن از آن پروژه می شود.

واسطه ها تنها در بیرون سازمان ها نیستند، گاهی در ساختار خود شرکت یک پست مهم دارند.

عکس تزئینی است و منبع آن وب سایت وزین کافه بازاریابی است.

شاید شما در اینجا بدرستی به این مساله فکر کنید که مساله واسطه گری، اعمال نفوذ و لابی گری در کشورهای پیشرفته و مترقی هم وجود دارد. من هم با شما هم عقیده ام اما مساله ای که باعث ضعف در تبلیغات ایرانی در این مورد می شود این است در کشورهای دیگر اگر اعمال نفوذ در سپردن تبلیغات به یک گروه یا شرکت تبلیغاتی می شود، تقریبا همه این شرکت ها از شرایط مطلوبی برای طراحی، اجرا و نظارت بر برنامه های تبلیغاتی برخوردارند.

حال اگر در چنین شرایطی، پیمانکار تغییر نماید، تفاوت فاحشی در اجرا و اثربخشی تبلیغات رخ نخواهد داد اما متاسفانه در کشور ما به واسطه تفاوت های زیاد شرکت های تبلیغاتی با یکدیگر در کیفیت تولید و اجرای پلن های تبلیغاتی، فاصله آشکاری میان تبلیغات ساخته شده توسط یک شرکت تبلیغاتی حرفه ای و شرکت تبلیغاتی انتخاب شده توسط دلال وجود دارد. حتی من شاهد بوده ام که پس از زدوبند برای دریافت یک پروژه، دلال و شرکا یک شرکت تبلیغاتی تاسیس کرده اند یا برای محکم کاری در دریافت سهم شان از شرکتی که می خواهند کار را به آن بسپارند، داخل هیات مدیره آن شده اند.

جنبه تصویری تبلیغات برای واسطه ها جاذبه زیادی دارد و خیلی علاقه دارند که در این زمینه نظر بدهند!

از آنجایی که این واسطه ها قدرت زیادی دارند، گاهی در صفر تا صد تبلیغات هم دخالت می کنند و جامعه ار از علم نداشته شان منتفع می سازند. این دخالت ها، از مسائلی مثل طراحی گرافیک یا خیلی ریزتر اگر بخواهم اشاره کنم نوع رنگ و فونت آغاز می شود و تا انتخاب رسانه و مدت زمان اکران  و … به سلیقه ایشان ادامه می یابد.

تفاوت تبلیغات ایرانی و خارجی (کشورهای توسعه یافته ) را در سه مطلب دیگر یعنی “تبلیغاتچی های دروغگو” ،”مدیران همه چیز دان” و ” شاخص های تاثیرگذاری یا عرض اندام”ادامه خواهم داد.