مسیر طلایی آموزش تبلیغات: از مبتدی تا متخصص تبلیغات
دنیای تبلیغات شامل تخصص‌ها و مشاغل بسیاری است پس باید توجه کنیم که آموزش تبلیغات هم شامل برنامه‌های متنوعی است. بنابراین برای تبلیغاتچی شدن به این موضوع باید توجه داشت که در صنعت تبلیغات به تخصص‌های بسیار متفاوت و گاهی متضادی برمی‌خورید. یک متخصص حوزه تحقیقات تبلیغاتی جزو اکوسیستم تبلیغات بحساب می‌آید، همینطور کسی که ایده‌پرداز سناریوی تبلیغات است.
قبل از اینکه وارد اصل موضوع بشوم باید یک نکته را به افرادی که از دور فضای تبلیغات را می‌شناسند و به آن علاقمند هستند بگویم:« دنیای تبلیغات برخلاف ظاهر جذاب و دلفریبش، شغلی بشدت استرس آور است.» گاهی ممکن است شما به عنوان یک مجری تبلیغات میلیاردها تومان بودجه تبلیغ دهنده را صرف یک کمپین تبلیغاتی بکنید، اما نهایتا این کمپین پرخرج برخلاف آنچه فکر می‌کردید، خیلی مخاطبان را ترغیب نکند یا به فروش بالائی منجر نشود. در این حالت شما باید پاسخگوی سفارش‌دهنده باشید و احتمالا درک می‌کنید که چه بار مسوولیت سنگینی بر دوش شما و شرکت تبلیغاتی شماست.
حوزه‌های مختلف تبلیغات و راه یادگیری آن
شما اگر قرار است یک تبلیغاتچی قدرتمند بشوید باید از بستر تبلیغات یعنی بازاریابی آگاه باشید. بنابراین ریشه محکمی در خاک ایجاد کنید و حتما یک دوره اصول بازاریابی را بگذرانید و یا حداقل کتاب مدیریت بازاریابی کاتلر را مطالعه کنید. اگر این کتاب از دید شما حجم زیادی داره و مطالبش برای شما سخت هست می‌توانید کتاب بازاریابی به روایت کاتلر را مطالعه کنید. هر دو کتاب به زبان فارسی ترجمه شده‌اند.
برای اینکه شروع مطالعه در زمینه تبلیغات برای شما شیرین‌تر بشود من پیشنهاد می‌کنم حتما سریال «مدمن» را مطالعه کنید. جدای از بحث جذابیات این سریال در حالت عمومی این سریال به خوبی فضای حاکم بر تبلیغات را روایت می‌کند. نگران این مطلب هم نباشید که این سریال در دهه 50 و 60 میلادی اتفاق می‌افتد. بهتون قول می‌دهم که تبلیغات ایرانی خیلی از زمان این سریال جلوتر نیست!
اگر شما در شروع راه هستید بهترین و کم‌هزینه‌ترین مسیر برای آموزش تبلیغات حضور در یک شرکت تبلیغاتی است. منظورم آژانس‌های دیجیتال مارکتینگ نیست. دقیقا شما باید به آژانس بزرگی بپیوندید که همه بخش‌ها در حوزه تبلیغات را پوشش بدهد؛ مثل بخش ایده‌پردازی، استراتژی، مدیا پلنینگ یا برنامه ریزی رسانه‌های آفلاین و آنلاین، تولید و نظایر آن. شاید در این آژانس‌های بزرگ بخش‌دیجیتال مارکتینگ هم وجود داشته باشد که البته خیلی هم خوب است. چون شما با آن بخش هم آشنا می‌شوید اما همانطور که گفتم اگر می‌خواهید در دریای تبلیغات شنا کنید، بهتر است همه را در شرکت ببینید. در آژانس‌های بزرگ حتی بخش مدیریت اکانت یا مدیریت مشتریان هست که شاید حتی شما اسمی از آن نشنیده باشید ولی ممکن است با مواجه با آن به این رشته علاقمند شوید.
پس درنگ نکنید حتما با این آژانس‌های بزرگ مکاتبه کنید و برای آشنایی بیشتر با این شرکت‌ها کمی رایگان کار کنید. باور کنید ارزشش را دارد چون ممکن است چشم بسته وارد تخصصی در این زمینه در دانشگاه بشوید که پس از اتمام تحصیلات و ورود به این حرفه احساس کنید اصلا آن را دوست ندارید یا بدتر از آن مستقیم بروید و یک آژانس تبلیغاتی تاسیس کنید و خودتان را وارد یک فضای پرریسک بکنید.
پس از تکمیل دوره کارآموزی یا در حین آن متوجه خواهید شد که شما اساسا به تبلیغات علاقمند هستید یا نه و اگر علاقمند هستید به کدام بخش؟ ایده پردازی، رسانه، تولید و یا دنیای دیجیتال.
پس از آن چند مسیری را می‌توانید طی کنید: دانشگاه، دوره‌های آزاد، خودآموزی
- حضور در دانشگاه: در مقاطع و دانشگاه‌های مختلف در حال حاضر تبلیغات تدریس می‌شوند اما باید این را درنظر بگیرید که اگر مدرک برای شما مهم است به این سمت بروید چرا که دانشگاه‌ها معمولا تبلیغات را به صورت عمومی تدریس می‌کنند و نگرش کلی به مدیریت تبلیغات را به شما می‌دهند که الزاما بد نیست.
- دوره‌های آزاد: در دوره‌های آزاد شما می‌توانید تخصصی‌تر به علاقه خودتون در تبلیغات تمرکز کنید. معمولا کلاس‌هایی که در دوره‌های آزاد برگزار می‌شود به بخش‌های کوتاه و کاربردی‌تر تقسیم شده و احتمالا افراد شاغل در حوزه تبلیغات مدرس آن هستند و این مزیت دوره‌های آزاد نسبت به تحصیل در دانشگاه است. ضمن اینکه در دوره‌های آزاد شما لازم نیست تمام دروس تخصصی و غیرتخصصی را پاس کنید.
- روش سوم که احتمالا حدس می‌زنید Self-study یا خودآموزی است: که با مطالعه کتاب‌های این رشته، مقالات و دیدن ویدئوهای یوتوب، یودمی و شنیدن پادکست‌های تخصصی که در ادامه به معرفی برخی از دوره‌ها و کتاب‌ها می‌پردازم، شما را به یک متخصص تبلیغات تبدیل می‌کند.
معرفی 5 کتاب بدردبخور در حوزه تبلیغات
همانطور که در بخش قبلی اشاره کردم کتاب‌های خوبی در ایران تالیف یا ترجمه شده که برخی از آنها را اینجا معرفی می‌کنم. برای مشاهده و معرفی کامل کتاب‌های رشته تبلیغات می‌توانید به این پست مراجعه کنید.
ضمنا به یک نکته مهم اشاره کنم. در حال حاضر و در دنیای مدرن علم بازاریابی، کمتر کتاب با عنوان تبلیغات منتشر می‌شود. الان بحث ارتباطات یا communications مطرح است. بنابراین در کتاب‌های جدید مبحث تبلیغات در کنار سایر ابزارهای ارتباطات مثل روابط عمومی، پرموشن و نظایر آن مطرح می‌شود.
- کتاب تبلیغات، برند، ترویج، ارتباطات یکپارچه بازاریابی: نویسنده این کتاب ترنس ای شیمپ است. این کتاب که توسط آقای دکتر جلالی ترجمه و توسطانتشارات بازاریابی منتشر شده است. کتاب تقریبا جامعی است در 715 صفحه که به کل ارتباطات بازاریابی یا به اختصار مارکوم می‌پردازد.
- کتاب تبلیغات پویا فوندز وان داک: این کتاب اصول تبلیغات مدرن را به زبانی ساده برای کسانی که تازه آموزش تبلیغات را آغاز کرده‌اند توضیح می‌دهد. در کل این کتاب برای افراد تازه‌وارد در این حوزه مناسب است.
- 1001 راهکار تبلیغاتی راهکارهایی از بزرگ‌ترین تبلیغات جهان لوک دوپونت: این کتاب درباره ابزارها و روش‌های تبلیغات است و به خواننده نشان می‌دهد که چه چیزهایی در تبلیغات آفلاین و تبلیغات آنلاین موثر است و چه چیزهایی موثر نیست.
- مبانی خلاقیت در تبلیغات ماریو پریکن: این کتاب یک متد عالی برای خلاقیت به مخاطب ارائه می‌دهد من در دوره‌های تبلیغات و طراحی کمپین‌های تبلیغاتی از روش سومند این کتاب استفاده می‌کنم. این کتاب به مخاطب می‌آموزد که خلاقیت در تبلیغات یک فکر آنی نیست که ناگهان به ذهن تبلیغاتچی خطور کند بلکه خلاقیت در تبلیغات نیازمند تمرین و مجموعه‌ای از فرآیندهاست.
- ایده پردازی برای تبلیغات جک فاستر: کتاب حاضر با لحنی روان و طنزآلود، شما را در دو بخش مجزا با مفهوم ایده‌پردازی در این حوزه آشنا می‌کند.
بخش اول: آماده‌سازی ذهن برای خلق ایده‌های ناب: در این بخش، با ده روش کاربردی برای آماده‌سازی ذهن خود برای ایده‌پردازی آشنا می‌شوید. این روش‌ها به شما کمک می‌کنند تا ذهن خود را پرورش داده و زیربنای لازم برای خلق ایده‌های خلاقانه و نوآورانه را فراهم نمایید.
بخش دوم: سفری پنج مرحله‌ای به دنیای ایده‌ها: بخش دوم کتاب، یک مدل پنج مرحله‌ای را برای تولید ایده ارائه می‌دهد. با استفاده از این مدل، گام به گام در مسیر ایده‌پردازی هدایت می‌شوید و یاد می‌گیرید که چگونه ایده‌های خود را به شکلی اثربخش پرورش دهید.
دوره های آموزشی در حوزه تبلیغات
سالهاست که در زمینه آموزش تبلیغات و بازاریابی فعالیت می کنم. در این صفحه می‌توانید ببینید در زمینه‌های مختلف بازاریابی، تبلیغات و برندسازی چه دوره‌هایی برگزار کرده‌ام. در این نوشته به صورت خاص 2 دوره رایگان و یک دوره غیررایگان خودم در این حوزه را معرفی می‌کنم.
- دوره رایگان طراحی کمپین تبلیغاتی در 2 ساعت که از طریق ویدئو زیر می‌توانید این آموزش تبلیغات را مشاهده کنید و در صورتی که سوالی داشتید در بخش کامنت‌های همین پست سوال کنید تا بزودی به شما پاسخ بدهم. من سعی کردم در این ویدئو به صورت مختصر صفر تا صد طراحی‌کمیپن‌های تبلیغاتی را آموزش بدهم.
- چگونه ایده‌های خلاقانه تبلیغاتی را قضات کنیم:آموزش رایگان بعدی بیش از آنکه در زمینه آموزش به افرادی مبتدی باشد، به موضوع آموزش مدیران در زمینه تبلیغات می‌پردازد. اینکه وقتی یک آژانس تبلیغاتی، یا حتی تیم داخلی شرکت یک پیام برای تبلیغات طراحی کرد، آیا این پیام به درستی طراحی شده است یا خیر؟ این ویدئو در حقیقت یک چارچوب عالی براساس متد انجمن فعالان تبلیغات انگلستان به مدیران ارائه می‌کند تا بتوانند تبلیغات و پیام‌های تبلیغاتی موثر و غیرموثر را تشخیص دهند.
- دوره جامع کمپین نویسی و مدیریت تبلیغات: این دوره آموزشی به صورت جامع و در 30 ساعت کل مفاهیم مربوط به طراحی کمپین‌های تبلیغاتی در فضای آنلاین را به صورت کامل توضیح می دهد. این دوره حتی برای افراد مبتدی که هیچ شناختی از فضای تبلیغات ندارند هم کارایی دارد. برای مشاهده سرفصل‌ها و خرید این دوره با تخفیف ویژه می‌توانید از این لینک به پشتیبانی واتس‌لپ پیام بدهید.
جایگاه تبلیغات در کسب و کارها: شمشیر دو لبه ای
تبلیغات به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای ارتباطی برای افزایش فروش و سهم بازار شناخته می شود. این ابزار قدرتمند می تواند پیام برند را به مخاطبان مورد نظر رسانده و آنها را به خرید ترغیب کند.
اما تبلیغات همانطور که می تواند یاری رسان کسب و کارها باشد، در صورت استفاده نادرست می تواند به تهدیدی بزرگ تبدیل شود. چرا که تبلیغات ابزاری گران قیمت است و هدر رفتن بودجه ی آن می تواند ضررهای جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر، تبلیغات نقشی فراتر از صرفاً افزایش فروش دارد. این ابزار می تواند فرهنگ سازمان را به مخاطبان منتقل کند، ارتباط عاطفی بین برند و مشتریان ایجاد کند و در نهایت به شکل گیری یک برند محبوب یاری رساند.
بنابراین، استفاده ی درست و هدفمند از تبلیغات می تواند رمز موفقیت هر کسب و کاری باشد. در ادامه به بررسی بیشتر نقش تبلیغات در کسب و کارها می پردازیم:
- افزایش آگاهی از برند: اولین قدم برای افزایش فروش، افزایش آگاهی از برند است. تبلیغات می تواند با معرفی برند و محصولات یا خدمات آن به مخاطبان، آگاهی از برند را افزایش دهد.
- ایجاد تمایز: در بازار پر از رقابت امروز، تمایز حرف اول را می زند. تبلیغات می تواند با برجسته کردن نقاط قوت برند و تفاوت آن با رقبا، به ایجاد تمایز برای برند کمک کند.
- جذب مشتری: تبلیغات می تواند با ترغیب مخاطبان به خرید، به جذب مشتری جدید کمک کند.
- حفظ مشتریان: تبلیغات می تواند با ایجاد تعامل با مشتریان و ارائه ی محتوای ارزشمند، به حفظ مشتریان فعلی کمک کند.
- افزایش وفاداری به برند: تبلیغات می تواند با ایجاد حس تعلق خاطر در مشتریان، وفاداری به برند را افزایش دهد.
- ارتقای وجهه برند: تبلیغات می تواند با انتقال پیام های مثبت درباره ی برند، به ارتقای وجهه ی برند در میان مخاطبان کمک کند.
اما استفاده از این ابزار نیازمند برنامه ریزی دقیق، استراتژی درست و اجرای اصولی است. در غیر این صورت، تبلیغات می تواند به جای یاری رساندن به کسب و کار، به تهدیدی برای آن تبدیل شود.
مدیران چقدر باید از تبلیغات بدانند!
تبلیغات یک علم پیچیده و تخصصی است که برای کسب و کارها از اهمیت حیاتی برخوردار است. مدیران ارشد به عنوان رهبران سازمان، باید درک عمیقی از این علم داشته باشند تا بتوانند تصمیمات درست در زمینه تبلیغات اتخاذ کنند.
در این بخش به 7 نکته ی کلیدی که مدیران ارشد باید در مورد تبلیغات بدانند، می پردازیم:
- تبلیغات یک علم است، نه سلیقه:
برخی افراد تصور می کنند که تبلیغات صرفاً به ذوق هنری نیاز دارد. اما این دیدگاه کاملاً اشتباه است. تبلیغات یک علم پیچیده است که بر پایه تحقیقات علمی و دانش تخصصی بنا شده است. مدیران ارشد باید بدانند که تبلیغات بدون برنامه ریزی دقیق و استراتژی درست، نه تنها موثر نخواهد بود، بلکه می تواند هدر رفتن منابع و ضرر مالی به همراه داشته باشد. بنابراین، مدیران ارشد در صورت لزوم باید از متخصصان تبلیغات و مشاوران در این زمینه کمک بگیرند تا کمپین های تبلیغاتی موفقی را اجرا کنند.
- طراحی کمپین های تبلیغاتی زمان بر است:
طراحی کمپین های تبلیغاتی فرآیندی زمان بر است که نیازمند برنامه ریزی دقیق، تحقیقات بازار، خلاقیت و تلاش است. مدیران ارشد نباید انتظار داشته باشند که کمپین های تبلیغاتی به سرعت و یک شبه طراحی و اجرا شوند. آنها باید زمان کافی را برای این امر در نظر بگیرند و به متخصصان تبلیغات اجازه دهند تا کار خود را به درستی انجام دهند. بسیاری از برنامه‌های تبلیغاتی که یک شبه طراحی و اجرا شده یا بعدا و با صرفه هزینه‌های بسیار تغییرات بنیادی داشته یا اینکه کاملا شکست خورده است.
- طراحی پیام تبلیغاتی خلاقانه و نگارش استراتژی به اندازه خرید رسانه مهم است:
خرید رسانه تنها بخشی از تبلیغات است. انتخاب استراتژی درست تبلیغاتی، مشخص کردن هدف تبلیغاتی و نهایتا طراحی پیام درست و خلاقانه به اندازه خرید رسانه تبلیغاتی مهم است. مدیران ارشد باید بدانند که حتی اگر بودجه ی زیادی برای خرید رسانه اختصاص دهند، بدون پیام تبلیغاتی و استراتژی درست، تبلیغات آنها موثر نخواهد بود.بنابراین، مدیران ارشد باید توجه ویژه ای به طراحی پیام تبلیغاتی و انتخاب استراتژی درست داشته باشند و این موارد را در اولویت قراردهند.
برخی از افراد ابتدا رسانه را خریداری می کنند و سپس پیام تبلیغاتی را برای آن طراحی می کنند. این روش کاملاً اشتباه است.اولین قدم در تبلیغات، تعیین اهداف و پیام تبلیغاتی است. شما باید مشخص کنید که با تبلیغات چه چیزی را می خواهید به دست آورید و چه پیامی را می خواهید به مخاطبان خود منتقل کنید. پس از تعیین اهداف و پیام تبلیغاتی، می توانید رسانه ی مناسب را برای انتقال پیام خود انتخاب کنید.
- تبلیغات اثربخش را به عنوان یک سرمایه گذاری ببینید:
شاید این جمله کلیشه باشد اما کاملا درست است: «تبلیغات هزینه نیست، بلکه سرمایه گذاری است.» مدیران ارشد باید به تبلیغات به عنوان یک ابزار برای افزایش فروش، سهم بازار و ارتقای جایگاه برند نگاه کنند. سرمایه گذاری در تبلیغات اثربخش می تواند بازده ی بالایی داشته باشد و به رشد و توسعه ی کسب و کار شما کمک کند.
- برای تبلیغات خود تقویم سالانه طراحی کنید:
داشتن یک تقویم سالانه برای تبلیغات ضروری است. این تقویم باید شامل تمام برنامه های تبلیغاتی و ارتباطی شما در طول سال باشد. تقویم تبلیغاتی به شما کمک می کند تا بودجه ی خود را به درستی مدیریت کنید، پیام های خود را به طور هماهنگ به مخاطبان خود منتقل کنید و اثربخشی تبلیغات خود را رصد کنید.
- درس آموخته های کمپین های قبلی را مکتوب کنید:
هر کمپین تبلیغاتی تجربه ای ارزشمند است که می تواند درس های زیادی برای کمپین های بعدی داشته باشد. مدیران ارشد باید در جلسات منظم با اعضای تیم بازاریابی و تبلیغات، درس آموخته های کمپین های قبلی را مکتوب کنند. این کار به شناسایی نقاط قوت و ضعف کمپین ها، بهبود استراتژی های تبلیغاتی و افزایش اثربخشی کمپین های بعدی کمک می کند.
- برای آموزش تیم بازاریابی و تبلیغات سرمایه گذاری کنید:
صنعت تبلیغات به طور مداوم در حال تغییر و تحول است. مدیران ارشد باید برای آموزش خود و تیم بازاریابی و تبلیغات خود در سطح عمومی در حوزه تبلیغات سرمایه گذاری کنند. این کار به تیم بازاریابی و تبلیغات کمک می کند تا از آخرین متدها و بهترین روش های تبلیغاتی مطلع باشند و کمپین های تبلیغاتی موثرتر و کارآمدتری را اجرا کنند.
با در نظر گرفتن این 7 نکته ی کلیدی، مدیران ارشد می توانند نقشی کلیدی در موفقیت تبلیغات کسب و کار خود ایفا کنند. استفاده از متخصصان تبلیغات و مشاوران می تواند به مدیران ارشد در این امر کمک کند تا تصمیمات درست را در زمینه تبلیغات اتخاذ کنند و به اهداف خود دست پیدا کنند.
